Mục tiêu: Đặt nền tảng vững chắc trước khi xuống tiền: biết đầu tư vì điều gì, trong bao lâu, chịu rủi ro đến mức nào.
1) Ba câu hỏi gốc trước khi đầu tư #
- Đầu tư để làm gì? (mua nhà, học phí con, nghỉ hưu, tự do tài chính…)
- Thời gian nắm giữ? (dưới 3 năm, 3–7 năm, trên 7 năm)
- Rủi ro chịu được? (giảm tạm thời 10%/20%/30% có ngủ ngon không?)
2) Quy tắc an toàn trước khi bắt đầu #
- Quỹ khẩn cấp ≥ 3–6 tháng chi tiêu (xem Bài #2).
- Nợ lãi cao (thẻ tín dụng, vay nóng) → ưu tiên trả bớt trước.
- Tiền đầu tư = tiền “có thể không cần tới” trong thời gian đã định.
3) Gắn mục tiêu với “xô thời gian” #
- Ngắn hạn (<3 năm): ưu tiên an toàn (tiền gửi, công cụ thu nhập cố định ngắn hạn).
- Trung hạn (3–7 năm): pha trộn an toàn + tăng trưởng.
- Dài hạn (>7 năm): ưu tiên tăng trưởng (chấp nhận biến động).
4) Năng lực rủi ro & khẩu vị rủi ro #
- Năng lực = thực tế tài chính (thu nhập ổn định, quỹ dự phòng, nghĩa vụ tài chính).
- Khẩu vị = cảm xúc khi thấy giá trị tài sản dao động.
Chỉ chọn mức rủi ro thấp hơn trong hai yếu tố trên.
5) Kế hoạch đầu tư 1 trang (mẫu) #
- Mục tiêu + số tiền + thời hạn (VD: “quỹ hưu trí 3 tỷ trong 20 năm”).
- Phân bổ tài sản khởi điểm (VD: 60% tăng trưởng, 40% an toàn).
- Luồng tiền định kỳ (VD: góp 5–10% thu nhập mỗi tháng).
- Quy tắc cân bằng lại (mỗi 6–12 tháng hoặc lệch ±5%).
- Những điều không làm (vay margin vô tội vạ, “đu đỉnh”, nghe tin đồn).
6) 7 sai lầm phổ biến của người mới #
- Không có quỹ khẩn cấp đã vội đầu tư.
- Đặt mục tiêu mơ hồ, không có thời hạn.
- Dồn hết vào một kênh “đang hot”.
- Mua bán theo cảm xúc, không theo kế hoạch.
- Bỏ qua chi phí và thuế.
- So sánh ngắn hạn với người khác rồi nản.
- Không học cách cân bằng lại danh mục.
Hành động tiếp theo:
Viết kế hoạch 1 trang theo mục (5), dán nơi dễ thấy. Tuần này chọn xô thời gian cho từng mục tiêu của bạn.