Mục tiêu: Biến ước muốn thành kế hoạch cụ thể có con số, thời hạn và lịch chuyển tiền tự động.
1) Đặt mục tiêu đúng cách (có con số – có thời hạn – có nơi giữ tiền) #
- Cụ thể: “Đặt cọc mua nhà 20%” thay vì “mua nhà”.
- Đo lường được: ghi số tiền và tháng/năm hoàn thành.
- Thực tế: cân theo thu nhập ròng và tỉ lệ tiết kiệm hiện tại.
- Nơi giữ tiền: mỗi mục tiêu nên có tài khoản phụ riêng (tránh lẫn).
2) Tính số tiền cần gửi mỗi tháng (2 cách) #
- Cách chắc ăn (không tính lãi):
Gửi hàng tháng = Tổng số tiền mục tiêu / Số tháng còn lại. - Cách nâng cao (có lãi dự kiến):
Gửi hàng tháng ≈ Mục tiêu × lãi tháng / [(1 + lãi tháng)^(số tháng) – 1].
(Lãi tháng = lãi năm/12; chọn mức lãi bảo thủ).
Mẹo: Nếu thấy số tiền/tháng quá cao, hãy kéo dài thời gian hoặc giảm quy mô mục tiêu.
3) Mục tiêu 1: Nhà ở (đặt cọc/tiền trước) #
- Chuẩn bị: thường cần 15–30% giá trị căn hộ/lô đất để đặt cọc hoặc trả trước.
- Bước làm:
- Ước tính giá trị căn nhà → lấy 20% làm mốc ban đầu.
- Cộng chi phí kèm theo (thuế, phí, nội thất tối thiểu).
- Tính thời hạn mong muốn và số tiền gửi hàng tháng (theo công thức trên).
- Mở tài khoản phụ “Nhà ở”, cài chuyển tiền ngay sau ngày nhận lương.
- Nguyên tắc: Tỉ lệ trả góp nhà ở (nếu vay) không nên vượt ~35% thu nhập ròng hộ gia đình.
4) Mục tiêu 2: Xe (mua mới/mua cũ) #
- Tổng chi phí sở hữu gồm: giá xe, đăng ký, bảo hiểm, bảo dưỡng, nhiên liệu, gửi xe…
- Giới hạn an toàn: chi phí xe hằng tháng không nên vượt ~10–15% thu nhập ròng.
- Bước làm:
- Tính tổng chi phí năm đầu (mua + phí) → chia 12 để biết bình quân tháng.
- Chuẩn bị quỹ đặt cọc/đặt trước trong tài khoản phụ “Xe”.
- Nếu vay, thử kịch bản trả góp để không vượt giới hạn trên.
5) Mục tiêu 3: Học phí con (ngắn hạn + trung hạn) #
- Tách 2 lớp quỹ:
- Ngắn hạn (1–3 năm): học thêm, trại hè, thiết bị học tập → gửi ở tiết kiệm linh hoạt.
- Trung hạn (3–7 năm): học phí cấp 2/cấp 3/đại học → gửi ở kênh ổn định, chia nhỏ theo năm.
- Bước làm:
- Dự trù chi tiêu theo năm học, cộng thêm dự phòng tăng phí mỗi năm.
- Tạo lịch gửi tiền theo tháng/quý, đồng bộ với lịch năm học.
6) Mục tiêu 4: Nghỉ hưu (siêu dài hạn) #
- Cách ước lượng nhanh: Quy tắc x25
Nhu cầu quỹ nghỉ hưu ≈ 25 × chi tiêu năm khi về hưu.
Ví dụ: muốn chi 300 triệu/năm khi nghỉ hưu → cần khoảng 7,5 tỷ. - Bước làm:
- Xác định độ tuổi nghỉ hưu và chi tiêu năm mong muốn (giá trị hiện tại).
- Chọn tỉ lệ tiết kiệm tháng (ví dụ 15–25% thu nhập).
- Mỗi năm tăng thêm 1–2 điểm phần trăm tỉ lệ tiết kiệm.
- Tách riêng tài khoản/quỹ “Nghỉ hưu” và tự động chuyển tiền.
7) Bảng mẫu theo dõi (dán vào bảng tính) #
- Cột: Mục tiêu – Số tiền – Hạn hoàn thành – Số tháng còn lại – Gửi/tháng – Tài khoản giữ tiền – Trạng thái (%).
- Hàng: Nhà ở / Xe / Học phí con / Nghỉ hưu / Dự phòng khác.
8) Sai lầm thường gặp #
- Gom mọi mục tiêu vào một tài khoản → dễ tiêu nhầm.
- Đặt mục tiêu không có thời hạn → dễ trì hoãn.
- Kỳ vọng lãi quá cao → hụt kế hoạch khi thị trường xấu.
Hành động tiếp theo:
Mở ngay 4 tài khoản phụ cho 4 mục tiêu, đặt lịch chuyển tiền tự động theo ngày nhận lương.
