Mục tiêu: Tạo kế hoạch chi tiêu tháng đầu tiên dễ bám theo, không quá khắt khe.
1) Nguyên tắc #
- Ngân sách là “kịch bản” cho tiền trong tháng, không phải “xiềng xích”.
- Mục tiêu là chủ động: biết tiền đi đâu, còn lại bao nhiêu.
2) Quy tắc chia tiền gợi ý #
- Nhu cầu thiết yếu (nhà ở, ăn uống, đi lại, điện nước…): khoảng 50–55%.
- Mục tiêu tài chính (tiết kiệm/quỹ khẩn cấp/trả nợ): 25–30%.
- Cuộc sống & phát triển (giải trí, học tập, quà cáp…): 15–25%.
Tỷ lệ linh hoạt: hãy điều chỉnh theo hoàn cảnh (thu nhập, thành phố, gia đình).
3) 30 phút thiết lập #
Phút 0–10: Liệt kê thu nhập cố định, thu nhập dự kiến; tổng hợp chi phí cố định (tiền nhà, học phí, nợ…).
Phút 10–20: Dự trù chi phí biến đổi (ăn uống, xăng xe, y tế…). Gán hạn mức cho từng nhóm.
Phút 20–30: Đặt mục tiêu tháng: số tiền bắt buộc dành cho quỹ khẩn cấp/trả nợ; ghi lịch “soát ngân sách” mỗi Chủ nhật.
4) Bảng mẫu gợi ý (trên Excel/Google Sheets) #
- Thu nhập: lương, thưởng, phụ thu…
- Cố định: nhà ở, học phí, bảo hiểm, nợ…
- Biến đổi: ăn uống, đi lại, mua sắm nhỏ…
- Mục tiêu: tiết kiệm, quỹ khẩn cấp, trả nợ…
- Kết quả: chênh lệch = Thu nhập – (Cố định + Biến đổi + Mục tiêu).
5) Mẹo bám ngân sách #
- Rút tiền mặt cho 1–2 khoản dễ “vung tay” (ăn uống, cà phê) để kiểm soát.
- Mỗi tuần 15 phút soát lại: điều chỉnh hạn mức thay vì bỏ cuộc.
- Mỗi quý nâng mục tiêu tiết kiệm lên thêm 2–3% thu nhập.